Ako si Susan Padillo Lagrada, Apo ni Antonina “Toning” Ursos, Padillo- Dianala, Nakamatngon ako buot sa Lapaz, Carmen, Davao del Norte. Ang barangay lapaz kaniadto usa lamang ka gamay nga barangay ug pipila lamang ang mga tao nga namuyo didtong dapita. Mga tao nga ang gikabuhian mao ang pagpanagat. Mao ang akong namat an nga ang akong amahan ug inahan apil na ang mga kaig agawan sa akong papa mosangpit ug tiyo ug tiya sa ilang mga uyuan ug iyaan, mao nga ako pud mao gihapon ang tawag kanila imbes nga lolo ug lola. Ug bisan unsaon ko nilag koreher mosupak jud ko mao na nga hangtud karon wala na jud mausab ang akong pagsangpit o pagtahud kanila.
Wala koy mahinunduman nga matawag ta nga childhood memories kay Lolo Dorot kay murag nag edad pa lang kog 3 anyos sa dihang namatay siya. Pero kay Nanay Ignacia nga iyang asawa duna akoy daghang memories kaniya tungod kay ako kanunay niya nga uban ubanun sa una ug mangompra siya sa Palengke sa Panabo para ibaligya sa iyang gamay nga tindahan ug dili niya kalimtan pagpalit ang iyang tabako hehehe. Sabado pa lang maghinay hinay nako ug ikod2x ni Nanay Ignacia (pasipsip ba) para ubanun ko niya sa Palengke sa Panabo, kay unsaon man gud mao ra man nay higayon nako nga makakaon ug lami2x nga sud an kay didto man dayun me lahus sa kaniadto pinakadakong carederia sa Panabo ang Ursos Carenderia nga gipanag iyahan sa anak ni Lolo Dorot nga si Jeremias “Reming Ursos”. Ug makakaon dayun ko sa paborito nakong afritada inuman ug bugnaw nga softdrinks. Lipay na ko kaau kay masakay na sab ako ug pedicab, kay kaniadto mao ra man ang akong makita kanunay ang mga baroto ug pumpboat didto sa Lapaz. Ug kada adto namo sa Panabo gusto jud nako makita ang mga gwapo nga anak ni Tiyo Reming, nga sila Kuya Rene Boy, Kuya Jun2x, Randy (nga Mr. Dreamboy sa UM ug mao kunoy naliwat kang Nanay Juana) labina kang Jenalyn Ursos nga pinakagwapa nga akong nailhan nga parente niadtong panahona. Para kanako mura silag mga artista sa ilang mga hitsura.
Nagdako ako nga puno sa pagpangga sa mga anak ni Lolo Dorot ilabi na sa akong Lola Toning, kay didto man ako nagdako kaniya lakip na sa iyang mga igsoon nga didto nanimuyo sa Brgy. Lapaz sama ni Tiyo Enrique, Tiyo Ruping “Ruperto”, Tiyo Rodolfo “Dolfo”. Pero kini akong ipaambit kaninyo dili puros sa ilang pagpangga nako pero kini usa lamang pagpamatuod nga ang kaliwat ni Tatay Iyong ug Nanay Juana mga maayong tawo. Ug akong namatngunan ug buot ang ilang pagkama inampoon ug pagka mosimbahay.
Ang mga Ursos nga didto nanimuyo sa Lapaz, dili jud hayahay ang mga kinabuhi kay lagi wala may nakahuman kanila ug pag eskwela ug Highschool or College (except lang kay Lolo Pesing ug Tiya Ellie Manlangit). Pero makita nimo sa ilang mga kinabuhi ang ilang pagka maayo nga mga tao. Simple lang ug kalipay, ug mapinanggaon sa mga anak. Ang Ursos sa Lapaz, Carmen, ilado dili lamang mga gwapa ug ambungan nga mga tawo kondili inila tungod sa ilang mga kinaiya nga matarong
.
Sa akong tinguha nga mahuman nako ning biography sa Dorot Clan, ug tungod lagi kulang man ang impormasyon nga akong makuha kanunay ako nakig communicate ni Auntie Chit Jensen (naminyo kang Arne Jensen nga taga Denmark) nga anak ni Lola Francisca, kamagulangang anak babae ni Lolo Dorot nga tua magpuyo sa Bukidnon, siya nagsubay kanako sa iyang kasinatian uban kanila Lolo Dorot ug Nanay Ignacia sa didto pa sila magpuyo sa Bohol. Mao kunoy panginabuhian nila kaniadto sa Bohol ang pagtanum ug human. Ug magdumili jud kuno siya pagtaak sa lapok tungod sa iyang katalawan sa wate (hehehe) mao nga siya na lang ang tigtunul sa ipang tagud ngadto kanila Lolo Dorot. Sama kanako mao puy namat an ni Auntie Chit ang pagkamainampoon ni Lolo Dorot kinaiya o batasan nga ilang nakuha siguradong nakuha nila sa ilang amahan nga si Itay Iyong ug Inay Juana. Pero si auntie chit sa iyang kabatan on nakakuha ug idea unsaon nga dili siya maka ampo panahon nga paampoon sila matag kadlawun, tungod lagi kuno dugay mahuman ang devotion mao nga ug tawagon na siya para siya paampoon magpa tulog2x dayun kuno siya hahahah (ka relate ko ani da hehehe). So brightunun jud pud ning mga Ursos diay kay mangita man jud ug lusot hehehe labina ug dili gusto.
Nakapangutana ako sa akong kaugalingon ngano nga nakaabot man ang pamilya ni Lolo Dorot diri sa Bucana, Lapaz, Carmen, Davao del Norte, nga pinakatumoy naman kining lugara sa Carmen, utlanan na kining dapita sa Tuganay River ug Dagat sa Panabo. Ug sa dihang nahinabi nako si Enrique Ursos ika walong anak ni Lolo Dorot ug Nanay Ignacia, siya nag subay kanako nga nauna ug abot dinhi sa Davao si Tiyo Reming ika siyam nga anak, tungod kay nanarbaho man kini siya sa Ernan Corporation. Then misunod kaniya si Tiyo Enrique diri sa Davao ug didto siya gipadpad sa Lapaz, ug sa dihang iyang nakita nga abundansya ang pakuha sa isda diring dapita mao nga iyang gisulatan si Lolo Dorot ug iyang giawhag nga paadtoon sa Lapaz. Pero wala dayun miadto si Lolo Dorot iya usang gipasuta kang Rodolfo Ursos ika napulo nga anak ang lugar diri sa Lapaz ug nakita kini ni Dolfo nga maayo nga pangisdaan diri mao nga misunod dayun sila Lolo Dorot ug Nanay Ignacia, kauban kang Arsenia Ursos Tubo, Francisca, Ruperto nga kamanghurang lalaki ug ni Ellie Ursos Manlangit nga kamanghurang anak babae ni Lolo Dorot. Ug mao nay sinugdanan sa Ursos nga pamilya nga diri magpuyo sa Carmen, Davao del Norte.
Sa pagka karon ang mga kaliwat ni Lolo Dorot nagkatag na dili lamang sa Lapaz, Carmen, kondili naa pud sa Panabo, Davao City, Cotabato kung diin nanimuyo ang iyang ika unom nga anak nga si Jovita Ursos Catayas nga natawo sa Febrero 15, 1938, ug naminyo kang Catayas uban kang kinsa mau napulo sila ka mga anak: Wilfredo, Reynaldo, Edilberto Emmanuel, Danny, Rolando, Benny, Ligaya, Arturo ug Joel. Atua karon si Jovita manimuyo sa Saranggani Province, samtang kadaghanan sa iyang mga anak anaa sa South Cotabato.
Tua puy ubay ubay nga mga Ursos sa Bukidnon mga kaliwat ni Lola Francisca Ursos kamagulangang anak nga babae ni Lolo Dorot nga naminyo kang Demetrio Autor sa Bay-ang, Ubay, Bohol. Wala niya ikapadala kanako ang bahin sa iyang panimalay, apan naay usa sa iyang mga anak--si Chit Autor nga naminyo kang Arne Jensen nga taga Denmark. Hangtud karon atua sila manimuyo sa Denmark sukad sa ilang pagkaminyo sa 1965 (?).
Ug ang pamilya Antonina Ursos ikaw tulo anak, nga naminyo kang Antonio Padilla nga taga isla sa Hingutanan, Ubay, Bohol. Kompleto ang lista sa iyang panimalay, apil na ang iyang mga apo nga 42 kabuok gikan sa upaat (4) niya na mga kabataan. Dugay na siyang nabalo kang Antonio sa dihang naminyo siya pag-usab kang Rev. Dianala sa Tagum City, Davao del NOrte. Namatay na usab si Rev. Dianala, ug karon nag-inusara na lamang siya uban sa iyang kabanayan. Sukad sa iyang pagkaminyo kang Rev. Dianala, nahimo na usab siyang Pastor sa pipila ka kasimbahanang UCCP sa Davao del NOrte Conference




nanay ignacia ursos rosales
chit jensen
chit jensen
reming ursos and his family
at panabo davao
My old picture from my uncle Reming Ursos — with Jerry Ursos, Mc Renz Ursos and Randy Ursos.



francing ursos boyles family at bukidnon


CHIT JENSEN
DEMETRIO AUTOR
FATHER OF CHIT JENSEN
No comments:
Post a Comment